Konstrukcja dachu

Dach powinien pokrywać budynek na całej powierzchni. Jeżeli elementy budynku wystają ponad dach, dach winien okalać te elementy i przekrywać pozostałą część budynku.

Wymagania dotyczą konstrukcji dachów powszechnie stosowanych w budownictwie jednorodzinnym.

Podstawową różnicą pomiędzy więźbami dachowymi stosowanymi w budownictwie jednorodzinnym wznoszonym w technologiach tradycyjnych a więźbami dachowymi stosowanymi w drewnianym budownictwie szkieletowym są:
– jakość drewna
– wielkość przekrojów elementów konstrukcji.

W drewnianym budownictwie szkieletowym na konstrukcję dachu stosuje się drewno suszone komorowo i czterostronnie strugane, a zmniejszony rozstaw elementów konstrukcji wpływa na zmniejszenie przekrojów tych elementów.

Konstrukcja dachu powinna odpowiadać wymogom:
– statyki budynku,
a w przypadku gdy stanowi przegrodę zewnętrzną
– izolacyjności cieplnej,
– izolacyjności akustycznej.
Konstrukcja dachu powinna spełniać wymagania statyczne do przenoszenia obciążeń śniegiem, wiatrem i pokrycia dachu.
Dach może być dwu, cztero- lub wielospadowy.

29A-01

Konstrukcja dachu dwuspadowego

29B-01

Konstrukcja dach czterospadowego

29C-01

Konstrukcja dach wielospadowego

Powszechnie stosowanymi rozwiązaniami konstrukcji dachu są:
– dach krokwiowy,
– dach krokwiowo-jętkowy,
– wiązary kratowe.

30A-01

Konstrukcja dachu krokwiowego

30D-01Konstrukcja dachu krokwiowo-jętkowego

Odchyłki w osiowym rozstawie wiązarów pełnych i krokwi nie powinny przekraczać:
– +/- 20 mm w przypadku wiązarów,
– +/- 10 mm w przypadku krokwi.
Głównym elementem konstrukcji dachu są krokwie. Wysokość krokwi powinna wynikać z obliczeń konstrukcyjnych.
Krokwie należy oprzeć i zamocować na podwójnym czepie ściany zewnętrznej. W zależności od rozwiązań, w górnej części dachu krokwie mogą opierać się o krokiew przeciwległą lub deskę kalenicową.

30B-01

Szczegół oparcia krokwi na oczepie ściany

30C-01

Szczegół oparcia krokwi na desce kalenicowej

29D-01

Szczegół zakończenia krokwi

Krokwie narożne i koszowe należy wykonywać z podwójnych elementów i powinny być o jeden rozmiar wyższe niż krokwie zwykłe (np. przy krokwiach o wysokości 185 mm, krokwie narożne lub koszowe powinny mieć wysokość 235 mm).

Otwory w połaci dachu o szerokości równej lub szerszej niż podwójny osiowy rozstaw krokwi, wymagają zastosowania podwójnych krokwi z obu stron otworu.
W miejscu wycięcia krokwi, wymiany otworu należy wykonać z podwójnych elementów.

31DD3-01

Zasady konstruowania otworów w połaci dachu

Niezależnie od rodzaju pokrycia dachowego, za kominami dymowymi i/lub wentylacyjnymi, od strony spływu wody po połaci dachowej, powinno być wykonane deskowanie ułożone ze spadkami umożliwiającym spływ wody na boki, poza komin (tzw. odboje (kozubki).

Przykłady łączenia elementów konstrukcji dachowej wykonanej z desek grubości 38 mm podano w tablicy. W przypadku stosowania grubszych elementów, sposób ich łączenia powinien być zgodny z projektem budowlanym.

Przykłady łączenia elementów konstrukcji dachowej za pomocą gwoździ
 Element
 Schemat
 Ilość i wielkość gwoździ 
Krokiew oparta na oczepie ściany
– połączona z belką stropową
G-34
krokiew do belki stropowej
po 3 szt. – 82 mm (3 1/4” – 12d)
prostopadle przez krokiew
belka stropowa do oczepu ściany
po 2 szt. – 64 mm (2 1/2” – 8d)
po skosie przez belkę stropową
Krokiew oparta na oczepie ściany
– bez połączenia
z belką stropową
 G-34
krokiew do oczepu
po 2 szt. – 101 mm (4” – 20d)
obustronnie,
po skosie przez krokiew
Krokiew oparta 
na podwalinie
– podwalina leżąca na poszyciu stropu
 G-35
krokiew do podwaliny
po 2 szt. – 88 mm (3 1/2” – 16 d)
obustronnie,
po skosie przez krokiew
Wiązar dachowy 
– oparty na oczepie
 G-36
pas dolny wiązara do oczepu
po 1 szt. – 82 mm (3 1/4” – 12d)
obustronnie, po skosie
przez pas dolny do wiązara
Krokiew
oparta na belce kalenicowej
 G-37
1) deskę kalenicową do krokwi
3 szt. – 82 mm (3 1/4” – 12d)
 prostopadle przez belkę kalenicową do krokwi
2) krokiew do deski kalenicowej
3 szt. – 82 mm (3 1/4” – 12d)
po skosie, przez krokiew do deski kalenicowej
Jętka
o przekroju
25 x 140 mm
 G-38
jętka do krokwi
po 3 szt. – 62 mm (2 1/4” – 8d)
w każdym końcu jętki prostopadle przez jętkę
Jętka
o przekroju
38 mm x 140 mm
 G-39
jętka do krokwi
po 2 szt. – 88 mm (3 1/2” – 16d)
w każdym końcu jętki, prostopadle przez jętkę
Kulawka
G-40
kulawka do krokwi narożnej
lub koszowej
po 2 szt. – 82 mm (3 1/4” – 12d)
prostopadle przez kulawkę
Deska czołowa dachu 
grub. 38 mm
G-41
deska do czoła krokwi
po 2 szt. – 88 mm (3 1/2” – 16d)
w czoło każdej krokwi,
prostopadle przez deskę
Deska szczytowa dachu
grub. 38 mm
 G-42
deska do skrajnej krokwi
po 2 szt. – 88 mm (3 1/2” – 16d)
co 600 mm, na całej długości,
prostopadle przez deskę

Wiązary dachowe

Konstrukcja dachu może być wykonana z prefabrykowanych wiązarów dachowych.

30E-01

Konstrukcja wiązara dachowego

Wiązary dachowe powinny być wykonane montowane zgodnie z opracowaną dokumentacją projektową.

Dopuszczalne odchyłki wymiarów dźwigarów po ich trwałym zamocowaniu nie powinny być większe niż podane w projekcie i nie większe niż 10 mm, a w przypadku dźwigarów z drewna klejonego warstwowo zgodnie z PN-EN 390 [44]
Dopuszczalne odchyłki usytuowania dźwigarów powinny być nie większe niż:a) przy rozpiętości poniżej 15 m
– +/- 5 mm na długości przęsła,
– +/- 2 mm w osiach oraz w wysokości wiązara,b) przy rozpiętości powyżej 15 m
– +/- 10 mm na długości przęsła
– +/; 5 mm w osiach oraz w wysokości wiązara.

Rozstawy osiowe wiązarów nie powinny się różnić w stosunku do projektowanych o więcej niż +/- 10 mm.

Możesz również polubić…

24 komentarze

  1. prefabrykowane wiązary dachowe pisze:

    Świetny blog. Mnóstwo wartościowej treści.
    Pozdrawiamy :)

  2. intimate pisze:

    Bardzo ciekawy blog będę częściej tutaj zaglądała. Pozdrawiam

  3. Maciej pisze:

    Mam pytanie co do dachu krokwiowo-jętkowego. Zastanawiam się, czy można zastosować go w przypadku, gdy dach będzie miał 8 m szerokości, kąt 45 stopni i nie będzie tam ścianki kolankowej?

    • W tym zakresie najlepiej zwrócić się do projektanta konstruktora, który uwzględni wszelkie niezbędne dane do zaprojektowania konstrukcji dachu, w tym obciążenia śniegiem czy wiatrem.

  4. maciej pisze:

    Mam pytanie, mam zaprojektowany budynek szkieletowy z dachem dwu spadowym 188m2 pod dachówkę ceramiczną na kratownicy z pasem górnym i dolnym 4,5x16cm i mam w projekcie dodatkowo na ścianie murłatę 14x14cm. Czy ta murłata jest konieczna? Czy nie wystarczy oczep z dwóch belek 45mm lub ew. 3 belki 45mm na oczepie skręcone śrubami?
    Dziękuję za odp.

    • Według powszechnie przyjętych rozwiązań murłata 14 x 14 cm jest zbędna. Wystarczy podwójny oczep.
      Ale warto zapytać projektanta – co miał na myśli decydując się na tego typu rozwiązanie. W końcu to projektant odpowiada za projekt.

  5. Anna pisze:

    Witam, czy sposób zamocowania jętki wpływa na jej schemat statyczny (to czy jest ona przesuwna czy nieprzesuwna)?
    Pozdrawiam

  6. DAMIAN W pisze:

    WITAM, CZY WIĄZARY DACHOWE MOGĄ BYĆ POŁĄCZONE NA BLACHY PERFOROWANE OCYNKOWANE, OBUSTRONNIE OCZYWIŚCIE? CZY TEŻ NIE, JEŻELI NIE, TO DLACZEGO?

  7. DAMIAN W pisze:

    Z GÓRY DZIĘKUJE ZA INFORMACJĘ.

  8. Kryska pisze:

    Świetny blog, pomaga poznać rodzaje dachów, o których wiele osob nie ma pojęcia, a dzięki tej wiedzy możemy wybrać odpowiedni rodzaj na nasz dom i warunki w jakich się znajduje.

  9. Max pisze:

    Bardzo ciekawy artykuł.

  10. Tomek pisze:

    Witam mam pytanie odnośnie rysunków. Jeśli głupie to wybaczcie ale jestem laikiem.
    Chodzi mi o połączenie krokwia – deska kalenicowa i potem montaż jątki.
    Na rysunku widać ze przeciwległe krokwie są mocowane do deski kalenicowej z przesunięciem więc jakim cudem jątka ( która jak mi się wydaja działa na ściskanie a nie rozciąganie ) ma połączyć równo w osi obie krokwie? Będzie musiała być pod katem?
    Czy takie rozwiązanie nie powoduje ze podczas pracy jatki działa na nią nie tylko siła wzdłużna ale i moment skręcający? (który chyba działa wzdłużnie po gwoździach – jeśli zamontujemy jatkę jak na rysunkach – próbując je wyrwać ).

    Wybaczcie to głupie pytanie ale tak sobie szkicuje rozwiązania dla własnego domku i się zgubiłem.

    I pytanie 2 mam
    Czy belki łączącą u dołu krokwie można by wykorzystać jako elementy stropu dla antresoli, czy lepiej podwyższyć ścinę i zrobić balonówkę pod oczepem a krokwie do oczepu?

    • Chyba coś niewłaściwie odczytałeś rysunki. Krokwie są w jednej linii.
      Wszystko można o ile zostanie przeliczone przez projektanta-konstruktora.

      • Tomek pisze:

        Może faktycznie. Ale na tym rysunku: http://budujzdrewna.pl/wp-content/uploads/2014/12/G-37.jpg mam wrażenie ze gwoździe są wbijane przez belkę (opis: prostopadle przez belkę kalenicową do krokwi) a skoro tak to krokwie nie moga byc w jednej linii;/

        • Tomek pisze:

          Dobra załapałem o co chodzi:) z tym rysunkiem:)

          • Jaszi pisze:

            Teraz ja nie łapię. Jeśli prostopadle przez kalenicę w krokiew, to jak mogą być w jednej linii?

        • dev pisze:

          Tak dal uściślenia bo także mnie to zastanawia. Najpierw przybijam 1 krokiew prostopadle przez deskę kalenicową, to jest jasne. Potem dokładam drugą krokiew do deski kalenicowej takżeby licowała się z krokwią 1. I przybijam ją pod kątem ale tak żeby gwóźdź przebił tylko deskę kalenicową i krokiew 2 (celując gdziś na łączeniu krowki 1 i deski kalenicowej) czy gwóźdź ma przechodzić przez krokiew 1, deskę kalenicową i krokiew 2 ?

  11. dev pisze:

    I mam pytanko czy są jakieś sposoby łączenia deski kalenicowej przy dachu dwuspadowym ? Czy trzeba zwyczajnie załatwić deskę kalenicową tak długą jak dach ??

  12. Max Dator pisze:

    Pytanie laika: jakie powinny być wymiary deski kalenicowej? Takie jak krokwi? Czy może jak zwykła deska szalunkowa „calówka”?

    • Po pierwsze – jakiej grubości masz krokwie ???
      Co do szerokości deski kalenicowej – powinna być szersza od krokwi, tak by krokiew cięta po skosie całą szerokością cięcia opierała się na desce kalenicowej. W innym przypadku może dochodzić do rozwarstwienia się krokwi.

  13. Milosz pisze:

    Brakuje mi informacji o sposobie montażu murlaty do stropu w domu parterowym z dachem kopertowym. Czy szpilkami np m12 i łączenie że ściana? Czy kątowniki do desek stropowych?

  14. ks pisze:

    pamiętajcie o odpowiedniej odległości elementów drewnianych od powierzchnia komina – pożar!!!!

Skomentuj Wojciech Nitka Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

czternaście − dwanaście =