Sklejka jako materiał dla drewnianego budownictwa

Sklejka to jeden z materiałów drewnopochodnych która składa się z prostokątnych paneli  głównie w wymiarach 1250 x 2500 mm wykonane z cienkich arkuszy. Jest dostępna z różnych gatunków drzew, zarówno z liściastych, jak i iglastych oraz z szeregiem różnych rodzajów klei, w zależności od zastosowania – zewnętrznego lub wewnętrznego. W zależności od grubości i przeznaczenia sklejka składa się z kilku lub kilkunastu nieparzystych arkuszy fornirów układanych pod katem prostym względem siebie tworząc bardzo stabilny i mocny produkt końcowy, który jest wysoce odporny na pękanie, skręcanie i kurczenie się.

Sklejkę wykonuje się z drewna iglastego (sosna, świerk) lub liściastego (brzoza, olcha, buk, topola lub gatunki egzotyczne). O tym, czy zostanie zakwalifikowana do danego rodzaju, decyduje rodzaj drewna zastosowanego na wierzchu.

Sklejka znalazła szerokie zastosowanie w przemyśle meblowym, opakowaniowym, szkutnictwie czy transportowym, a także, co nas najbardziej interesuje – w budownictwie.

Zarówno sklejka, jak i płyty wiórowe, w tym OSB, mają zalety i wady. Warto je poznać by w przyszłości móc pojąć stosowną decyzję w dokonaniu najlepszego wyboru.

   

Sklejki zwykłe – liściasta i iglasta

OSB czy sklejka – porównanie budowy i składów

Płyta OSB wykonana jest z niedużych zrębków drzewnych pochodzących z małych drzew żywicznych, które są połączone w formie płyty za pomocą wosku i żywicy syntetycznej. Natomiast sklejka wykonana jest z cienkich arkuszy drewna, które zostały wycięte z obracającej się kłody, a następnie ułożone i sklejone ze słojami prostopadle względem siebie, aby zmaksymalizować jej wytrzymałość.

Obie płyty zawierają klej fenolowo-formaldehydowy, OSB zawiera również żywicę izocyjanurową, ale żadna nie zawiera mocznika i formaldehydu, który jest dość toksyczny dla ludzi.

Płyta OSB i sklejka posiadają podobne właściwości pod względem wytrzymałości i funkcjonalności, chociaż sklejka jest o około 7% mocniejsza.

Co może niektórych dziwić, obie płyty posiadają właściwości paroprzepuszczalne. Główna jednak różnica między nimi polega na odporności na zawilgocenie i tu jedynie sklejka pozwala budynkowi „oddychać” absorbując i oddając parę wodną, a jednocześnie pozostaje odporna na zawilgocenie i dłużej opiera się działaniu pleśni i grzybów.

Sklejka wchłania wilgoć szybciej niż płyta OSB, ale też szybciej wysycha. Oba produkty pęcznieją, gdy są mokre, ale sklejka wróci do swojego niemal dokładnego kształtu po wyschnięciu, pozostanie zwarta i utrzyma swoje właściwości fizyko-mechaniczne. Płyty OSB są mniej odporne na oddziaływanie deszczu i wykazują więcej deformacji po cyklu zwilżania i suszenia i raczej nadaje się do ponownego użycia po suszeniu.

   

Sklejki trudnozapalne – liściasta i iglasta

OSB czy sklejka – paroprzepuszczalność

Według Panel Guide paroprzepuszczalność płyt OSB w zależności od warunków wynosi 30 dla warunków wilgotnych i 50 dla warunków suchych. Publikacja nie określa czy jest to paroprzepuszczalność na płyty OSB/2. OSB/3 czy OSB/4. Jednak, w zależności od producentów współczynnik może różnić się. I tak np. Krosnospan paroprzepuszczalność na poziomie 30 i 50 przypisuje dla płyty OSB/2, natomiast dla płyty OSB/3, powszechnie stosowaną w budownictwie szkieletowym, odpowiednio 100 i 200.

Przepuszczalność pary wodnej sklejki, według Panel Guide, różni się w zależności od gatunku, gęstości i struktury sklejki. W warunkach wilgotnych współczynnik ten wynosił od 50 do 110, natomiast w warunkach suchych w granicach od 150 do 250.

Podobne właściwości posiadają sklejki produkowane przez Paged Morąg, dla których paroprzepuszczalność określana jest w granicach od 70 w warunkach wilgotnych do 220 w warunkach suchych w zależności od gatunku, gęstości i struktury sklejki.

OSB czy sklejka – odporność na wilgoć

W tym zakresie, sklejka zdecydowanie przewyższa płytę OSB.

Po wpływem wilgoci i wody płyta OSB pęcznieje szczególnie na krawędziach paneli. Pęcznienie jest na ogół większe niż w sklejce z powodu uwolnienia naprężeń zagęszczających w OSB powstałych podczas prasowania wiórów drewnianych na panele. Pęcznienie krawędzi płyty poszycia podłogi może doprowadzić do podnoszenia się warstw podłogi i odziaływania na płytki czy wykładzinę dywanową.

Spuchnięte krawędzie mogą być uwidocznione na poszyciu dachu w przypadku montażu gontów asfaltowych.

Krawędzie sklejki również mogą spuchnąć podczas odziaływania wilgoci czy wody. Mają jednak tę tendencję, że po wyschnięciu wracają do swojej nominalnej grubości, podczas gdy płyta OSB pozostanie do pewnego stopnia trwale spuchnięta.

Kiedy sklejka zamoknie, ma tendencję do ciągłego pęcznienia w poprzek arkusza, a następnie powraca do swoich normalnych wymiarów po wyschnięciu. Wysycha stosunkowo szybko, a obrzęk zwykle nie wystarcza, aby wpłynąć na wykończenie podłogi lub dachu.

       

Produkcja sklejki

OSB czy sklejka –  montaż poszycia podłóg, ścian i dachu

W budownictwie szkieletowym płyty drewnopochodne znalazły zastosowanie jak poszycie podłóg, ścian i dachów. W tym zakresie usztywniają konstrukcję budynku i stanowią podkład pod materiały wykończeniowe – okładziny elewacyjne i pokrycie dachu.

Płyta OSB, ze względu na swoją trójwarstwową budowę musi być zakładana, osią wzdłużną, prostopadle do belek stropowych czy krokwi dachowych.

Obie płyty pod wpływem wilgoci podlegają rozszerzeniu się na długości i szerokości. Biorą powyższe pod uwagę, montując płyty na poszyciu podłogi, ścian i dachu, pomiędzy płytami należy zachować szczelinę grubości ok. 3 mm, która podczas oddziaływania wilgoci pozwoli na rozszerzenie się płyty bez powstawania wybrzuszenia przypominającego spęcznienie krawędzi płyty i możliwe powstałe z tym konsekwencje.

Duży wpływ na popularność sklejki ma także cena, która dla wielu inwestorów jest bardziej przystępna niż wiele innych produktów wykonanych z litego drewna.

Podsumowanie

W skrócie – jedna wielka przewaga sklejki nad płytą OSB . Im większa zdolność ściany do wyschnięcia, tym bardziej będzie ona trwała i wszyscy zgadzają się, że więcej wilgoci przejdzie przez sklejkę. Nie jest to sugestia, aby nigdy nie używać płyty OSB, ale zaleca się, aby wziąć pod uwagę wszystkie zmienne i upewnić się, że łącznie elementy zestawu ściany nie zatrzymają wilgoci wewnątrz.

 

Możliwość zastosowania sklejki we wnętrzach – https://www.dezeen.com/2020/05/13/vikkis-place-curious-practice-architecture-australia/?utm_medium=

 

 

Wojciech Nitka

maj 2020 r.

Możesz również polubić…

1 Odpowiedź

  1. Mateusz pisze:

    Szkoda ze ujął Pan w tym zestawieniu płyt MFP, wydaje mi się że to taka wypadkowa płyt OSB i sklejki chociaż MFP ma jeszcze ta przewagę ze do produkcji nie są w ogóle uzywane materiały syntetyczne.

Skomentuj Mateusz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

cztery × 4 =