Możliwe odległości między budynkami ZL IV

Poniżej opinia Instytutu Techniki Budowlanej dotycząca możliwości zachowania minimalnej odległości między budynkami drewnianymi o ścianach wieńcowych i pokryciach rozprzestrzeniających ogień jak dla budynków ze ścianami i dachami nierozprzestrzeniającymi ognia.

 

Opinia w sprawie odległości między budynkami ZL IV.

1. Przedmiot i zakres opinii

Przedmiotem opinii są warunki bezpieczeństwa pożarowego budynków niskich kategorii ZL IV o konstrukcji drewnianej w związki z klasyfikacją ogniową i minimalnymi odległościami między budynkami.

Opinia jest związana ze specyficznym, regionalnym budownictwem realizowanym w gminie tatrzańskiej i skomplikowanym układem działek na zboczach wzniesień.

2. Wymagania

Podstawowe wymagania związane z odległościami i klasyfikacją ogniową ścian zewnętrznych – przekryć dachów sformułowano w § 271 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75/2002).

Z przepisu tego (oraz § 271 ust. 1) wynika, że jeżeli ściana lub przekrycie dachu jednego z budynków jest rozprzestrzeniające ogień, to odległość między budynkami ZL powinna wynosić 12 m, a jeżeli ściany lub pokrycia dachów w obu budynkach są rozprzestrzeniające ogień, to odległości te powinny wynosić 16 m.

Jeżeli ściany i przekrycia dachów budynków są nierozprzestrzeniające ognia, minimalna odległość między nimi powinna wynosić.

Wymagania te dotyczą budynków usytuowanych na różnych działkach. Jeżeli budynki są usytuowane na jednej działce a ich łączna powierzchnia nie przekracza dopuszczalnej powierzchni strefy pożarowej z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe nie ma wymagań dotyczących odległości niezależnie od klasyfikacji ogniowej ścian i przekryć dachowych.

3. Charakterystyka typowych rozwiązań i ocena techniczna.

Ściany zewnętrzne wykonane są zwykle jako wieńcowe. Jeżeli mniejszy wymiar przekroju poprzecznego bali lub średnica okrąglaków jest nie mniejsza niż 14 cm ściany wieńcowe z takich elementów uważa się za nierozprzestrzeniające ognia.

Pokrycia z gontów lub desek są rozprzestrzeniające ogień. Nie ma obecnie skutecznego środka ognioochronnego odpornego na działanie czynników atmosferycznych. W przypadku połaci dachowych istotne są dwa parametry związane z oddziaływaniem ognia zewnętrznego:

– rozprzestrzenianie ognia po powierzchni,

– przedostanie się ognia do wnętrza budynku.

O ile trudno gont lub deski zabezpieczyć przed rozprzestrzenianiem ognia po powierzchni o tyle stosunkowo łatwo stworzyć pod pokryciem barierę ograniczającą możliwość przedostania się ognia zewnętrznego do wnętrza budynków.

Przykład takiego rozwiązania podano na załączonym rysunku.

4. Podsumowanie

Z uwagi na bardzo specyficzne, trudne warunki zabudowy w gminie tatrzańskiej i charakter budownictwa regionalnego należałoby dopuścić odległości między budynkami drewnianymi o ścianach wieńcowych z dachami krytymi deskami lub gontem jak dla budynków ze ścianami i dachami nierozprzestrzeniającymi ognia, jeżeli budynki te zostały wykonane wg zasad podanych w p. 3.

Komentarz i wnioski

Biorąc pod uwagę opinię ITB można stwierdzić, że możliwe jest zachowanie minimalnej odległości pomiędzy budynkami jednorodzinnymi wykonanymi z bali i budynkami pokrytymi materiałami łatwopalnymi – gonty, wióry, trzcina – gdy spełnione są następujące wymagania:

– ściany z bali, których najmniejszy wymiar lub średnica przekracza 140 mm,

– dachy wykonane z materiałów łatwopalnych – gonty, wióry, trzcina – posiadają pod pokryciem barierę ograniczającą możliwość przedostania się ognia zewnętrznego do wnętrza budynków. Barierę taką może stanowić warstwa grub. min. 15 cm, trudno zapalnej wełny mineralnej (min. 1000^oC).

Podobną barierę ograniczającą możliwość przedostania się ognia zewnętrznego do wnętrza budynków można by zapewnić stosując na poszycie np. płytę Fermacell Powerpanel HD (klasa reakcji na ogień – A1) lub cementowo-drzazgową Cetris  (klasa reakcji na ogień – A2-s1, d0) czy też inne płyty mające właściwości niepalne.

 

Przy okazji warto wspomnieć o budynkach z drewnianą konstrukcją szkieletową.

Często przy wydawaniu pozwolenia na budowę urzędnicy nakazują zwiększenie odległości między budynkami … ze względu na drewnianą konstrukcję budynku.

Jest to wielkie nieporozumienie, bowiem przepisy

Usytuowanie budynków, w tym odległości pomiędzy budynkami, z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe, określa § 271 Obwieszczenie Ministra infrastruktury i rozwoju

z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 15.09.2015, poz. 142)

W ustępie 2 powyższego paragrafu jest zapisane: „Jeżeli jedna ze ścian zewnętrznych usytuowana od strony sąsiedniego budynku lub przekrycie dachu jednego z budynków jest rozprzestrzeniające ogień, wówczas odległość określoną w ust. 1 należy zwiększyć o 50%, a jeżeli dotyczy to obu ścian zewnętrznych lub przekrycia dachu obu budynków – o 100%.”

Z powyższego wyraźnie wynika, że przepis nie dotyczy to konstrukcji budynku ale całej ściany !!!

Czy taka ściana jest rozprzestrzeniająca ogień czy też nie ?

Tynk zewnętrzny w systemie BSO posiada klasę reakcji na ogień B-s1,d0 co oznacza że materiał ten jest niezapalny, z bardzo ograniczonym udziałem w pożarze (na przykładzie Instrukcji Technicznej tynku StoArmat Classic Plus),

Standardowa płyta gipsowo-kartonowa klasyfikowana jest w klasie reakcji na ogień A2 co oznacza że jest materiałem niepalnym, a położona na wewnętrznej stronie ściany spełnia wszelkie wymagania w zakresie ochrony konstrukcji ściany przed ogniem,

Biorąc powyższe należy stwierdzić, że przegroda j/w powinna być traktowana jako nierozprzestrzeniająca ognia.

Uwzględniając powyższe, należy uznać, iż budynki o drewnianej konstrukcji szkieletowej, ze ścianami pokrytymi materiałami klasyfikowanymi jako niepalne oraz z pokryciem dachowym nierozprzestrzeniającym ognia, w pełni spełniają wymagania w zakresie nierozprzestrzeniania ognia i mogą być stawiane w odległości zgodnie z § 12 w/w obwieszczenia tj. 4 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy i 3 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę tej granicy.

Wojciech Nitka – marzec 2016

Przypisy:

Obwieszczenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 15.09.2015, poz. 142)

• § 12.

1. Jeżeli z przepisów § 13, 60 i 271-273 lub przepisów odrębnych określających dopuszczalne odległości niektórych budowli od budynków nie wynikają inne wymagania, budynki na działce budowlanej należy sytuować w odległości od granicy z sąsiednią działką budowlaną nie mniejszej niż:

1) 4 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy,

2) 3 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę tej granicy.

• § 271

2. Jeżeli jedna ze ścian zewnętrznych usytuowana od strony sąsiedniego budynku lub przekrycie dachu jednego z budynków jest rozprzestrzeniające ogień, wówczas odległość określoną w ust. 1 należy zwiększyć o 50%, a jeżeli dotyczy to obu ścian zewnętrznych lub przekrycia dachu obu budynków – o 100%.

• § 272

2. Budynki mieszkalne jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz budynki mieszkalne zagrodowe i gospodarcze, ze ścianami i dachami z przekryciami nierozprzestrzeniającymi ognia, powinny być sytuowane w odległości nie mniejszej od granicy sąsiedniej, niezabudowanej działki, niż jest to określone w § 12.